De wereld van 26 mei – 1953

Op mijn vierde verjaardag liep de temperatuur van 10 tot 20 graden; het was half bewolkt, er viel zo’n 4 mm regen en er was in totaal bijna 3 uur zon.                                                  Op mijn verjaardag werd in Bushey (Hertfordshire) Michael Portillo geboren, als zoon van voor het Franco-regime gevluchte Spaanse vader en een Schotse moeder. In 1984 wordt hij lid van het Lagerhuis in een tussentijdse verkiezing, nodig omdat de houder van de zetel omkwam bij een bomaanslag van de IRA. De Conservatief Portillo was een groot bewonderaar van Margaret Thatcher en een euroscepticus. Onder haar en John Major werd hij staatssecretaris en in 1992 schopte hij het tot minster van Defensie. In die hoedanigheid provoceerde hij in 1995 Labour met z’n uitspraak: “You can’t trust Labour on defence”. Hij werd gezien als de ideale opvolger van Major, maar de Tory’s leden in 1997 een verpletterende nederlaag, waarbij hij zelf ook zijn zetel verloor. Sindsdien wordt wanneer een voornaam politicus wordt weggestemd een ‘Portillo-moment’ genoemd. In 1999 beleeft hij z’n comeback in het Lagerhuis en is er tot 2005 een backbencher. Vanaf 2002 is hij werkzaam in het bedrijfsleven als bestuurder van de wapenfabriek BAE Systems. Hij moet in 2006 aftreden vanwege belangenverstrengeling. Hij vindt emplooi bij de BBC en produceert populaire Trein-series, ook bij ons uitgezonden.

220px-michael_portillo_by_regents_college_cropped

In januari wordt Maarschalk Tito gekozen tot president van Joegoslavië en wordt de Consumentenbond opgericht. Eisenhower legt zijn eed af als 34e president van de VS, John Foster Dulles wordt minster van Buitenlandse Zaken.                                                                    Maar voor ons eindigt de maand in een catastrofe in Zeeland en West-Brabant. Een zware noordwesterstorm in combinatie met springtij doet talrijke dijken breken en zorgt voor wel 1836 doden. Deze Watersnood werd aanvankelijk Beatrixvloed genoemd, want op 31 januari is Beatrix jarig. ‘Voor en na de Ramp’, zeggen ze nog steeds in Zeeland als tijdsaanduiding. Met deze ramp is mijn vroegste herinnering verbonden. De zondag van 1 februari nam mijn vader mij mee op een wandeling naar de Huizer haven, waar het water over de kade klotste, ik herinner me guur weer en een donkere dag. 

260px-watersnoodramp_1953_dijkdoorbraak_den_bommel     Bij Den Bommel     266px-watersnood_van_1953

Vanwege de watersnoodramp raakte de prestatie van Kees Broekman naar de achtergrond. Op 1 februari werd hij in het Noorse Hamar als eerste Nederlander Europees kampioen schaatsen. (Wim van der Voort werd tweede) De man uit De Lier had zijn naam al gevestigd in 1948, toen hij op het WK allround zowel de vijf als de tien kilometer won. En het jaar er voor was hij de eerste Nederlander die een medaille won tijdens de Olympische Winterspelen: zilver op de 5000 meter. Als coach is hij succesvol in 1969 en 1970, toen hij Attje Keulen-Deelstra naar de wereldtitel begeleidde en een paar jaar later coachte hij als bondscoach van Zweden Göran Claeson naar zowel de Europese als de wereldtitel. Hij overleed in 1992 in Berlijn op 65 jarige leeftijd.  In dezelfde maand wordt de Deltacommisie ingesteld.

kees_broekman_1968

In maart overlijdt Stalin en op de 12e vindt de beroemde watersnoodwedstrijd plaats tussen een Frans elftal en een team van in het buitenland opererende Nederlandse profs. Het betekent uiteindelijk de aanzet tot profvoetbal in eigen land het jaar er op. Het Nederlandse team, met  o.a.Frans de Munck, Bertus de Harder, Bram Appel en Kees Rijvers, won met 1-2.   Er is een vaccin tegen polio gevonden en de maand wordt afgesloten met het radioprogramma ‘Beurzen open, dijken dicht’ met Johan Bodegraven als presentator. In het Concertgebouw kan deze zes miljoen gulden overhandigen aan het Rampenfonds.

300px-ziet_u_er_iets_in_-_johan_bodegraven     Johan Bodegraven

In april een goed voorbeeld van de overgang van de ‘oude’ naar een ‘nieuwe’ wereld. Bij Maartensdijk wordt de laatste tolboom van ons land weggehaald en aan het eind van de maand publiceren in Nature Francis Crick en James D.Watson hun onderzoek naar de structuur van het DNA.

In juli is er succes voor de Nederlandse wielerploeg in de Tour de France: winst van het ploegenklassement. Op de 27e van die maand eindigt de Korea-oorlog in een wapenstilstand. Die helaas nog immer duurt.

Er storten vliegtuigen neer van Air France in de Franse Alpen (42 doden) en van Sabena bij Frankrijk (44 doden). Op tv wordt de eerste voetbalwedstrijd uitgezonden: Nederland-België, de NTS betaalt 500 gulden aan de KNVB daarvoor. Op dertigduizend tv-toestellen is dit te zien, want zoveel zijn er in ons land. Op 7 november wordt bij Ouwerkerk op Schuwen het laatste gat van de ramp gedicht.

In december komt voor het eerst Playboy uit met op de cover een naakte Marilyn Monroe. De Nobelprijs voor Natuurkunde gaat naar onze landgenoot Frits Zernike vanwege zijn uitvinding van een microscoop die het inwendige van levende cellen kan laten zien. De ‘wilde’ Beroeps Voetbalbond wordt opgericht, Beria, de zeer gevreesde politiechef van de Sovjet-Unie komt om het leven en op 30 december neemt in Haarlem Jo Vincent afscheid van haar publiek.

266px-zernike  Zernike  266px-lavrenti_beria_stalins_family Beria

jovincent1953   Jo Vincents afscheid

Winston Churchill ontvangt de Nobelprijs voor Literatuur en in Rotterdam wordt het beroemde monument van Zadkine geplaatst. In de zelfde stad aan de Blaak het ‘Nakie van Blakie’ : Vrede en Welvaart van Pieter Starreveld.

80px-zadkine_rb_i     Zadkine                     101px-rotterdam_de_welvaart_kunstwerk  Vrede en Welvaart.

De  gemeenteraadsverkiezingen leveren verlies op verlies voor de CHU en winst voor AR,  SGP, PVDA, VVD en CDU (Christen Democratische Unie); de CPN, bij een vorige verkiezing nog goed voor 111 stemmen, wordt weggevaagd. CHU en AR krijgen elk 4 zetels, de SGP 1 zetel, de PVDA 3 en de VVD 2 zetels, de CDU 1 zetel. De CDU ontstaat in 1926 uit een fusie van drie kleine progressieve christelijke partijen. De CDU is anti-militaristisch en kent in oa. ds. J.Buskes en de dichter Fedde Schurer markante voormannen. In 1946 gaat de partij op in de PVDA, maar in ons dorp duurt dat nog even. Zelf ben ik jaren later actief geworden in de ARJOS, de jongerenpartij van de AR en heb nog eens Maarten Schakel op verkiezingstournee in Het Gooi mogen begeleiden. Toen ik al besloten had na de Kweekschool theologie te gaan studeren werd ik gevraagd om me voor de gemeenteraad kandidaat te stellen. Mij werd plek drie beloofd, garant voor een zetel. Vanwege genoemd besluit en verhuizing derhalve naar Utrecht heb ik voor de eer bedankt. Voor de CHU kwam o.a. oud-verzetsman Toon van Wiefferen in de raad, voor de AR boer Henk Vos, bekend ook als wethouder en bestuurslid van de Erfgooiers. Zijn boerderij op de bult in de Havenstraat staat er – gerenoveerd  en als burgerlijke bewoning- nog steeds.               En tot slot wederom de gevonden voorwerpen: twee kussenslopen en lakentje, Zeeuwse broche, duimstok, drie portemonnaies met inhoud, bal, speelgoedbeertje, pakje macaroni, lap linnen, autoped, zilveren armband, kinderfietsje, bundel wasgoed, wiel van tractor en een zonnepakje. Hoe en waar verliest iemand kussenslopen en een lakentje? En een bundel wasgoed? Een tractorwiel? Macaroni was er dus al. Wij aten dat nooit in die tijd. Pas veel later werd het een zaterdagsmaal, met kaas, worst en tomatenketchup. heel lang aten wij op zaterdagmiddag of rijst met boter en bruine suiker of hachee; ‘s avonds bij de boterham kregen we een lekkerbekje.