Op mijn tweede verjaardag lag de temperatuur tussen 5 en 19 graden; het was half bewolkt, de zon scheen meer dan dat het regende. Inmiddels was sinds 15 maart het eerste kabinet Drees aan het bewind, regerend over zo’n 10 miljoen inwoners.
Het is het jaar dat na eeuwen gebruik van de Statenvertaling de Nieuwe Vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap uitkomt (16 januari). In de kerk, waarin ik opgroei zal die nooit als kanselbijbel gebruikt worden. Een aantal jaren geleden kwam de Herziene Statenvertaling uit, waar meer ‘verlichte’ orthodoxe gemeenten wel hun vertrouwen aan schonken.
In februari doen Chinese troepen in Korea een aanval op de commandopost van het Nederlands Detachement bij Hoengsong. Vijftien soldaten, onder wie commandant Den Ouden sneuvelen. In maart wordt ons land getroffen door twee aardbevingen. In Rotterdam arriveren de eerste Ambonezen en op 29 maart wordt het echtpaar Rosenberg door een federale rechtbank ter dood veroordeeld wegens spionage.
In april vindt de oprichting plaats van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal door Frankrijk, West-Duitsland, België, Italië, Nederland en Luxemburg. In mei worden tientallen mensen in ons land besmet met het pokkenvirus, vooral Tilburg wordt hard getroffen : 51 besmettingen van wie er twee overlijden. de stad wordt geïsoleerd, zelfs de treinen stoppen er niet en de hele stad wordt opnieuw gevaccineerd.
In juni wordt paus Pius X zalig verklaard, in Jeruzalem vindt een aanslag plaats op koning Abdoelah van Jordanië en zijn kleinzoon Hoessein, die de aanslag overleeft in tegenstelling tot zijn grootvader. In september is Coevorden de eerste gemeente die op aardgas wordt aangesloten en in oktober vindt de eerste Nederlandse televisie-uitzending plaats. In Engeland verschijnen de eerste zebrapaden in het straatbeeld.
Oudere Friezen zullen zich 16 november va dat jaar nog herinneren. Op het Zaailand in Leeuwarden raakt de politie slaags met demonstranten, journalisten en nieuwsgierigen voor het gerechtsgebouw. De politie hanteert daarbij knuppels en waterkanonnen. De veearts Van der Burg moest voorkomen voor een verkeersovertreding en wilde zich zelf in het Fries verdedigen. Kantonrechter mr. Wolthers wilde dat niet toestaan. Van der Burg kreeg van alle kanten steun, onder wie de dichter Fedde Schurer, hoofdredacteur van de Heerenveense koerier en het Statenlid Tsjebbe de Jong. Dezen werden gedagvaard. En dat werd een voorlopig hoogte of dieptepunt in de taalstrijd: de veldslag met de geknuppelde hermandad. In Fries Kneppelfreed (Knuppelvrijdag). Schurer en De Jong werden veroordeeld tot boetes en gevangenisstraf. Na afloop van het proces wederom charges. Er kwamen Kamervragen, de landelijke politiek bemoeide zich er mee. Schurer ging met Abel Herzberg als advocaat in beroep, maar tevergeefs.
Gedenksteen met gedicht van Fedde Schurer
In de kleine wereld van ons dorp vliegt een steen door de ruiten bij een bewoner van de Dahliastraat, werk van vier spelende kinderen. Welk kind en welke vader mag betalen? De politie zoekt het uit. Kom daar nu eens om! Blijkbaar mocht je toen niet zonder verlichting je auto parkeren, want een automobilist wordt daarvoor bekeurd. Worden er nu nog wel eens dronken wandelaars bekeurd? Toen wel.
Ouders worden gemaand hun kinderen onder toezicht te houden, want er vinden nog al wat aanrandingen plaats “en wat daaronder wordt verstaan”, aldus het Nieuwblad van Huizen. Er wordt een geval gemeld uit de Crailose bossen “waar een man, met zelfs geen schoenveter aan een 14-jarig meisje heeft lastig gevallen”. ‘De onverlaat” is dankzij het Blaricummer meisje opgespoord. En hij heeft bekend. Onder de titel ‘Teken des tijds’ vermeldt het krantje dat de politie de ouders van twee meisjes waarschuwde dat deze kinderen zich zonder toezicht ophielden in de bossen. Ik vraag me af of ik door die zelfde politie thuis ben gebracht? Ik kon namelijk amper lopen of ik ontsnapte aan onze tuin en ging aan de wandel en kwam terecht bij het huis van grootouders, waar ik geboren ben. Ik heb het een aantal jaren terug nagemeten. De afstand is precies een kilometer. M’n hele leven lang heb ik heel goed de weg kunnen vinden. Ik was m’n eigen Tom Tom. Eenmaal ergens geweest kon ik het een volgende keer blindelings de route er naar toe lopend, fietsend, met de auto vinden. Een Tom Tom is overigens wel erg gemakkelijk, zeker nu mijn geheugen aan slijtage onderhevig is.
In de week van mijn verjaardag kun je volgende gevonden voorwerpen aantreffen: Een benzinetankdop, rijwiel, autoped, hoofddoek, hond, postduif, houten hamer en bijl, ceintuur, zakmes, rol autonummers en een vulpen. Hoe kun je een fiets kwijtraken? Hoofddoeken werden nog vaak gedragen door de autochtone vrouw wel te verstaan. Wat is een rol autonummers en waartoe bestemd?
De Zweedse dichter Par Fabian Lagerkvist ontvangt de Nobelprijs voor literatuur. Simon Vestdijk komt met drie romans: Ivoren wachters, De vijf roeiers en De dokter en het lichte meisje. Hij schrijft sneller dan God kan lezen wordt van hem gezegd en dat dan ook nog met een loeiende stofzuiger als ‘achtergrondmuziek’! Maria Dermout debuteert met Nog pas gisteren.
Arcen-voormalig gemeentehuis- Kropholler.
Reclining Figure – Henry Moore (Cambridge) Niobe, Constant Permeke -Kröller-Müler.