Gasfabriek

11742853_484391485049254_2303352814590378776_n 11053139_484391495049253_1723896300584134073_n

11760099_484391481715921_7030198099831726663_n

 

Beelden van de gasfabriek aan de Havenstraat in Huizen uit het oorlogsjaar 1941. Op de onderste foto staat vierde van rechts staande mijn opa. Wat hij precies deed op de fabriek? Waarschijnlijk iets administratiefs, aangezien hij met z’n linkerhand nauwelijks iets kon, zijn vingers stonden naar binnen ‘geklauwd’ vanwege dat schot uit eigen geweer. Een van de grote ronde ketels staat er nog en is bestemd als De Krachtcentrale voor culturele doeleinden. Aan de Havenstraat stonden visrokerijen, en later de Balatum, waar linoleum gefabriceerd werd, een vestiging van Philips, een textielfabriek, de eerste voetbalvelden van SV Huizen, totdat je eindelijk bij de haven kwam, die in vergelijking tot andere Zuiderzeeplaatsen vrij ver van het dorp lag en pas in de 19e eeuw gegraven werd. Daarvoor werd de vis in de Zuiderzee zelf gelost in karren met hoge wielen die vanaf het strand het water inreden. Eeuwen had Huizen geen haven, maar een rede. Langs wat nu het Gooimeer heet is het prachtig wandelen, met een rijke variatie aan flora en fauna. Gisteren heb ik er met een vriend gelopen, vanaf de haven naar Oud-Naarden. Een buizerd die vanaf een paal opvloog, kramsvogels, spreeuwen, koperwieken, Vlaamse gaaien, kokmeeuwen, aalscholver, boomkruipers en boomklevers en de grote bonte specht: gevederde makkers die oog en hart stelen en strelen. Oud-Naarden was vroeger een sympathieke kleine uitspanning/speeltuin. En net vóór de speeltuin een klein openbaar strand aan wat Jac. P.Thijsse het suffe ondiepe zeetje noemt in zijn Verkadealbum Langs de Zuiderzee. Voor ons kinderen was dat ondiepe zeetje juist een weldaad: je kon heel ver het water in zonder gevaar, een enorm zwembad vol badvermaak en ‘s winters kon je er al snel op schaatsen. Daar kon geen ijsbaan tegenop. Oud Naarden bestaat niet meer; er staat nog wel een villa, maar zonder speeltuin, zonder cafeetje, terras, limonade, ijs, koffie, thee, bier. Oud-Naarden verwijst naar het vroeg-middeleeuwse Naarden, dat hier lag in dat  ’suffe ondiepe zeetje’ , maarwat als nederzetting ten onderging in de woeste golven als het weer eens stormde. De strijd er tegen gaf men op en men bouwde een nieuwe nederzetting, op hogere grond en dat werd het huidige Naarden, gelegen binnen die prachtige vesting over wiens wallen je helemaal rond wandelen kan, met steeds een ander magnifiek zicht op de Grote of St.Vituskerk, beroemd vanwege zijn gewelfschilderingen en de jaarlijkse Mattheus Passion-uitvoering. Die gewelfschilderingen zijn opgenomen in de het magnum opus van collega Piet Oussoren, zijn vertaling van de Bijbel uit de beide grondtalen en daarom Naardense Bijbel genoemd. Dat Naarden , waar ik nu – buiten de veste – woon en zeer waarschijnlijk niet geboren ben, ondanks een overgeleverd gerucht. Ik ben geboren in het huis van mijn grootouders van moeders kant, waarvan mijn opa op de gasfabriek werkte. Mijn oma was de dochter van een Friese lekenprediker uit de Friese Wouden, uit Tietjerksteradeel. Akke Venema, die ik niet heb gekend, omdat ze vrij kort na mijn geboorte overleed. Mijn oma die om haar naam gepest werd als Akke  Kakke. Daarom werd mijn zus niet haar grootmoeder vernoemd en kreeg ze de naam Paula. Nichtjes van mij werden halfhartig  naar grootmoeder vernoemd als Anke. Deze halfhartigheid zinde met name mijn vader niet. Je vernoemt helemaal en echt of helemaal niet. Enfin, een jaar na mijn geboorte verhuisden wij naar de Taanderstraat, hartje dorp en betrokken een woning die mijn opa Vos aan de boerderij had laten bouwen.