Wijns (officieel, Fries: Wyns, [vi:ⁿs]^?) is een dorp in het noordwesten van de gemeente Tietjerksteradeel, in de Nederlandse provincie Friesland.

Het ligt ten noorden van Leeuwarden, aan de oostelijke oever van de Dokkumer Ee. Het dorp telde in 2023 250 inwoners. Onder het dorp valt ook een deel van Bartlehiem en een deel van de buurtschap Tergracht.

Geschiedenis

[bewerken | brontekst bewerken]

In het jaar 949 wordt Wijns al genoemd, maar dan als Weninge. De meer recente geschiedenis is plaatselijk zichtbaar middels een stenen kunstwerk van David van Kampen met onder andere afbeeldingen van trekschuit, molen, boeren, boten, terpen etc.

De romaanse kerk uit 1200 was oorspronkelijk gewijd aan Sint-Vitus. De eenbeukige kerk heeft een zadeldaktoren. De rondboogvensters dateren uit de 18e eeuw. Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf. In 1949 zijn twee nieuwe torenklokken geplaatst ter vervanging van de door de Duitse bezetter verwijderde klokken. Het eenklaviersorgel met 6 registers uit 1889 is gebouwd door Bakker & Timmenga.

n de regio is Wijns vooral bekend om het fiets- en voetveer (“de Wynser Oerset”) en het daarbij gelegen eetcafé met terras aan het water. Langs beide oevers van de Dokkumer Ee bevinden zich recreatieve routes van het fietsroutenetwerk, met ter plekke de knooppunten nrs. 36 (west-oever, bij de veerpont) en 30/35 (dorp Wijns).

In januari 2023 mocht ik in dit beeldige kerkje verhalen over de iconografie in het werk van de naiëvenschilder Ruurd Wiersma, Bidaard. In januari 2024 gaf ik hier een solovoorstelling onder de titel Zie de mens/ Ecce homo.