GIESSEN

Onderdeel van de vierde serie kleine rivieren voor het Nederlands Dagblad zomer 2024

Boterbloemen, fluitenkruid, koolzaad of is het raapzaad, een dode egel in de berm. Uitbundig schieten gewas en kruid omhoog en verrukken in die fijne voorjaarskleuren het oog langs de Giessen. Veel monumentale boerderijen van het stoere type, de meesten bewoond door rijken uit de stad. Die anderszins goed boeren of dat gedaan hebben. Protestborden tegen de komst van windturbines. Met de monumenten van noeste veeteelt werd ook uitzicht gekocht. Een elektrische auto, niets op tegen, maar de stroomopwekking daartoe niet in mijn achter of voortuin!  Een oude oerhollandse molen in het uitzicht verhoogt juist de woonvreugde en woonwaarde. Een rijkeluisriviertje, waar gepicknickt kan worden in de weide Hollands heerlijkheid. Helenahoeve en Hanneshoeve, waar meidoorns stralend wit bloeien. Bungalowtjes voor pensionado’s.

We rijden langs de ongeveer 16 kilometer lange veenrivier met zijn oorsprong in de kleine veenriviertjes de Noordeloos en de Kromme Giessen. In zuidwestelijke richting stroomt  hij langs Overslingeland, Pinkenveer, Giessenburg, Giessen-Oudekerk, Neder-Hardinxveld en Giessendam in de Merwede.

Giessenburg telt nog geen 5000 inwoners, een samenvoeging in 1957 van Giessen-Nieuwkerk en Peursum. Het eerste dorp kende tot 1934 een station op de lijn Elst – Dordrecht en is de geboorteplaats van voormalig Groen Links politicus en predikant Ab Harrewijn. Giessenburg ontleent zijn naam aan het gelijknamige kasteel dat in de 15e eeuw aan de rivier verrees, aan het begin van de 19e eeuw afgebroken.

Vanaf het dorp snijden vaarten de Alblasserwaard in, land van J.W. Ooms. Een bord met de uitroep ‘Jezus leeft’. Afslag naar Molenaarsgraaf.

Op de Binnendamseweg net buiten bebouwde kom van Giessen 0udekerk zicht op een tunnel van de Betuwelijn. Gegraven in 2001 en 2002. De allesbehalve kale minicamping De kale hoeve moest daarvoor plaats maken. Het recreatiepark Bilderhof kon gespaard blijven. Op een eiland in de Giessen stond begin 20e eeuw slechts één huisje. De wind had er vrij spel, s avonds boden de knotwilgen een spookachtige aanblik.  Maar de mensen voelden zich hier, wat de Kloeve heette, vooral  niet op hun gemak vanwege de bewoonster van dat huisje. Het verhaal wil dat zij de pijpen brak van de stoerste kerels die voorbijkwamen of die uit de kroeg gekomen op onverklaarbare wijze uit de bocht vlogen en in de sloot belandden. Nu staat hier een villawijk.

In Hardinxveld -Giessendam woonde Elco Brinkman in zijn jeugdjaren. Zijn vader was er burgemeester, als ook zijn grootvader. We treffen er een huis met de tekst 1 Petrus 2: 9. ‘Gij zijt een uitverkoren geslacht, een koninklijke priesterschap, een heilig volk, , een gemeente ten eigendom (citaat uit Exodus19,6) om de deugden te verkondigen van hem die u uit het duister geroepen heeft tot zijn wonderbaarlijk licht.

En de moeite alleszins waard is museum De koperen knop in een kort na de tachtigjarige oorlog gebouwde  kloeke boerenhofstede zo typerend voor de Alblasserwaard. Het museum beschikt over een authentieke smederij. Bijzonder is het Betuweroutepaviljoen met een replica van Trijntje, een ongeveer 7500 jaar geleden begraven vrouw, het beginpunt van de Canon van Nederland. In de theetuin is het aangenaam nagenieten. Waar eens een oversteekplaats was voor pinken (eenjarige runderen) ligt nog steeds een brug voor langzaam verkeer . Over die brug in het toepasselijke Pinkeveer geheten buurtschap  verlaten we rivier en streek, waar meer burgers dan boeren domicilie hebben gevonden.