Wandelartikel ND – 19 november 2021

Nederland kent vele duizenden kilometers wandelpad, alle stoepen en steegjes niet meegerekend. Het Nederlands Dagblad zoekt in de vrije natuur, in steden en in dorpen, naar een frisse neus en nieuwe ervaringen. Vandaag: het Uddelermeerpad.

Waar lopen we vandaag?

We lopen weer eens een van de ruim 130 klompenpaden, die je in de provincies Utrecht en Gelderland kunt vinden. Dit keer betreden we met waterdichte schoenen en proviand voor onderweg het Uddelermeerpad. Start en eindpunt liggen tegenover Restaurant Uddelermeer. Ideaal om bijvoorbeeld met koffie – al dan niet met appelgebak – te beginnen en met een pannenkoek de wandeling af te sluiten.

Het etablissement werd in 1923 gebouwd in opdracht van koningin Wilhelmina, die de dames van Uddel en omstreken een uitspanning gunde. Zelf kwam ze regelmatig aan het meer schilderen en mende dan vanaf Paleis Het Loo zelf haar pony die de wagen trok. Onderweg is een stop bij Herberg ’t Vossegat, gevestigd in een Saksische boerderij, verleidelijk.

Wat is er onderweg te zien?

Toen wij de tocht van 16 kilometer (10 en 15 kilometer zijn ook mogelijk) ondernamen was alles bedekt met een geluiddempende ochtendmist. Ook het Uddelermeer liet zich door de nevelen nauwelijks zien. Wat bij het ontstaan ervan wel past. Hartje droge Veluwe opeens zo’n meer heeft toch iets van een mysterie. Bevestigd door de waarschijnlijke theorie dat het hier om een gesmolten pingoruïne gaat. Die pingo of ijskernheuvel ontstond in de laatste ijstijd. Meer dan honderd eeuwen ligt er al een stille grote plas, vierentwintig meter boven de zeespiegel en zodoende de hoogstgelegen waterpartij van ons land.
Rond 900 na Christus werd oostelijk van het meer een verdedigingswerk aangelegd, de Hunnenschans geheten. Het ontstaan van dit mysterieuze bouwwerk in halvemaanvorm verdient ook het toevoegsel ‘waarschijnlijk’. De graven van Hamaland, een gouw uit de Karolingische tijd waartoe de Veluwe behoorde, lieten het aanleggen als bescherming van een handelsroute naar de Noordzee. Volksverhalen reppen van bescherming tegen de horden van de Hunnen. Maar net als bij hunebed gaat het niet om Aziatische ‘indringers’ maar een oud woord voor Saksen. Ook hier drukte Wilhelmina haar stempel: zij gaf opdracht tot een van de eerste archeologische onderzoeken, begin twintigste eeuw. Over de overgrootmoeder van onze koning gesproken: een groot deel van de route gaat door Kroondomein Het Loo, een uitgestrekt bos- en heidegebied van zo’n twaalf tot zestien kilometer. Een klein deel is voor agrarisch gebruik. En zodoende loop je langs inmiddels geoogste mais- en uienvelden. Een perceel kondigt Kerst reeds aan: bomen in gelid, gereed tot de oogst, een aantal ligt klaar in een soort condoom ter verkoop.
Het Kroondomein was jachtgebied van de verschillende stadhouders en koningen van het Oranje-Nassau Huis. Prins Hendrik, de gemaal van Wilhelmina, trof de Veluwe wat wild betreft in erbarmelijke toestand aan. Hij breidde het gebied uit, liet bos aanplanten en importeerde wild uit het buitenland, ook het wilde zwijn. Vandaar zijn bijnaam ‘Zwijnen Heintje’. Helaas zagen we wel de woel- en wroetsporen van zwijnen, maar geen levend exemplaar zelve. Noch edelhert, en zelfs geen ree. Wolf en vos lieten zich eveneens niet zien. Wel waren er veel alarmroepen van onder andere roodborstjes en was het rauwe rollende geknars van een raaf te horen.

Is er wat christelijks te zien?

Niet in strikte zin. Maar – ik schreef het geloof ik al eens eerder – ’vrijgemaakt’ als we mogen zijn in en door Christus mag de wereld om ons heen gezien worden als ‘theatrum-gloriae- dei’, zoals Calvijn dat noemt. Ik word er vrolijk van, heb binnenpret om wat nog meer komen gaat en wat Guido Gezelle in 1858 zo bekend en toch immer mooi verwoordde: ‘Mij spreekt de blomme een tale, mij is het kruid beleefd, mij groet het altemale, dat God geschapen heeft!’

Waar kun je de wandeling vinden?
Op je smartphone kun je een gratis app downloaden met alle klompenpaden. Daarin staat bij elk pad de route en aardige informatie voor onderweg. Verder zijn bordjes aangebracht die je begeleiden van start tot finish.