IJSSELSTEIN

Een vooral fotografisch verslag van een bezoek met vriend en collega Henk Abma, in het stadje aan de Hollandse IJssel geboren. Maar waar ook twee broers begraven liggen. De oudste die hij nauwelijks heeft gekend en al op vierjarige leeftijd overleed en zijn jongere broer, ook predikant, een paar jaar geleden overleden.

Zelf heb ik herinneringen aan het stadje uit mijn studententijd, toen ik er een oefenpreek mocht houden, in de Oude Sint-Nicolaaskerk. Onderwerp: de barmhartige Samaritaan (Lukas 10: 25 – 37)

Het kasteel werd al in 1144 genoemd. De bekendste bewoners stamden uit het geslacht Van Amstel en zij stichtten vanuit het kasteel omstreeks 1300 de gelijknamige stad. Jacoba van Beieren liet het kasteel in 1418 slopen en in 1427 opnieuw opbouwen. In 1511 verloor het z’n functie en raakte in verval; in 1887 werd het gesloopt op de hoofdtoren na.

Gijsbrecht van IJsselstein (van Amstel) kreeg begin 14e eeuw van de bisschop van Utrecht toestemming om een parochiekerk te bouwen. In 1310 werd deze gewijd.

Deze Gijsbrecht was een neef van de door Vondel vereeuwigde Gijsbrecht van Amstel, een van de samenzweerders en vermeende moordenaars van Floris V. De moord deed de strijd tussen Holland en Sticht weer oplaaien. Gijsbrecht van IJsselstein koos de kant van de bisschop, waarop de Hollanders hem gevangen namen zijn kasteel belegerden en na een jaar ook veroverden.

Zij – erfvrouwe van Sint-Maartensdijk en Buren – huwde met Frederik van Egmond, raadslid/kamerheer van zowel Karel de Stoute als ook Maximiliaan I van Oostenrijk. Zijn bijnaam was Schele Gijs. Hun zoon Floris van Egmond , een jaar voordat zijn moeder overleed geboren, schopte het tot o.a. stadhouder van Gelre en Friesland. Zijn zoon Maximiliaan was de vader van Anna van Egmond, de eerste vrouw van Willem van Oranje. Zodoende kwam IJsselstein in het bezit van de Oranjes en komt het nog steeds voor in de titulatuur van onze huidige koning. Floris is verantwoordelijk voor de toren, die hij van 1532-1535 liet bouwen naar een ontwerp van de Italiaanse architect Alessandro Pasqualini.