COLUMN 78 NEDERLANDS DAGBLAD AUGUSTUS 2024

Voor de zoveelste keer mag ik voorgaan in de Utrechtse Wilhelminakerk, waar in haar ‘achtertuin’ ooit prof. Hasselaar en Willem Barnard woonden. De kerkgemeenschap is sterk vergrijsd en zit lang niet vol, zoals in vroeger tijden.

Wat in zoveel gemeenten in de PKN het geval is. Ook in Bondsgemeenten zie je hier en daar leegloop; de Oude Kerk in Huizen bijvoorbeeld kent denk ik slechts een kwart van het aantal bezoekers vergeleken met een twintigtal jaar geleden. Wat te doen om het tij te keren denken heel veel gemeenten, maar vooral juist veel voorgangers: voor legere kerken preken streelt nu niet bepaald de ook  ( of juist)bij predikanten in de ziel sluimerende ijdelheid.

Vooraf aan genoemde dienst lees ik in de consistorie een artikel uit het blad Protestantisme, waarin een pionierende predikant vertelt dat hij zijn geloof wil delen met mensen die allemaal een verhaal hebben, zoals de Bijbel die ook heeft.

Vorige week zaterdag in deze krant een interview met een collega die mensen in het sterk geseculariseerde Oostzaan wil werven met een burgerdoop, waarin het gaat om daarmee een gesprek te openen over de zin van het leven.

Overal proberen gemeenten en voorgangers het wiel uit te vinden. En vaak gaat het steeds over ons geloof : hoe kunnen we mensen daarvoor warm krijgen. Er worden bijzondere avonden georganiseerd, waarop inderdaad de kerk vol is. Voor die ene keer ja. Even een heerlijk gevoel, het ego gestreeld, maar hoe nu verder? In Oostzaan belegde collega Visser op Stille Zaterdag in de kerk een sessie met een yogalerares: kerk vol, maar dan? Elvis Presleydiensten zijn ook in trek, begrijp ik.

Voor de nog trouwe gemeenteleden wordt ook van alles georganiseerd om ze maar vast te houden: filmavonden, filosofische wandelingen, boekbesprekingen, koffieochtenden, maaltijden, speurtochten, fotowedstrijden, kliederkerken, top2000 diensten en noem maar op.

Ds. Visser van Oostzaan gaat het bij zijn burgerdoop niet om evangelisatie; hij heeft geen dubbele agenda. Maar waar gaat het dan – vanuit de kerk –  wel om? Hij noemt het een voorhof van de eigenlijke tempel. Maar een voorhof is onderdeel van de tempel. Wie zegt dat het niet om deelname gaat aan de kerkgemeenschap houdt hen en zichzelf voor de gek. En zou het juist niet wel om evangelisatie moeten gaan? Jezus roept daar zelf toe op, zegt niet: voer zingevingsgesprekken.

Een voetbalverenging houdt open dagen  met trainingen en balspelen om jongens en meisjes aan het voetballen te krijgen; een zangvereniging zoekt nieuwe leden niet door neuriesessies te organiseren. Een politieke partij wil mensen geïnteresseerd krijgen in politiek en het liefst in wat zij voorstaan. Maar houdt daartoe geen bingo-avonden. Ze schamen zich niet voor hun missie.

Moeten wij dan ons in bochten wringen om er maar niet  voor uit te hoeven komen dat onze missie het is de lof te zingen en te getuigen van een God die bevrijdt, ons uit onze hengsels tilt, stoort in onze comfortzone om ons door bekering en overgave een plek te geven in Zijn comfortzone?

Sinds 1969 worden in het oude Michaelskerkje van Oosterland-Wieringen vieringen gehouden op grond van Bijbelverhalen, met behulp van een theoloog grondig doordacht in werkgroepen van diverse leeftijden die de verhalen met toneel, zang, muziek en wat voor middelen ook creatief vormgeven  voor nieuwsgierigen van heinde en ver.

In de eeuwenoude burchtkerken van de Saksisch Lutherse Kerk in Roemenië worden waar nog een gemeente is, hoe klein ook, vieringen gehouden volgens het bij alle Lutheranen over heel de wereld bekende rooster. Trouw blijven aan de roeping, de lofzang gaande houden tot het genoeg is.

In de kloosters hetzelfde verhaal. Oog hebben voor wie ‘buiten’  zijn: hoort bij de missie. Maar met mijn geloof help ik niemand, met  het getuigenis van Zijn geloof in ons mogen we bescheiden doch vrijmoedig de boer en burger opgaan. Het wiel hoeven we niet uit te vinden, een ander karretje er op kan soms best heilzaam zijn.