Haastrecht is een stad en voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland en maakt deel uit van de gemeente Krimpenerwaard. Het aantal inwoners is ongeveer 4.345.

Haastrecht ligt in de Krimpenerwaard. Andere dorpen en steden in de Krimpenerwaard zijn Schoonhoven, Bergambacht, Stolwijk, Ammerstol, Berkenwoude, Lekkerkerk, Krimpen aan de Lek, Gouderak en Ouderkerk aan den IJssel.

De N228 loopt door de plaats.

De oorspronkelijke naam van Haastrecht was Havekesdrecht; “drecht van (de) Haveke”. Haveke hier kan verwijzen òf naar de vogel òf naar de oude persoonsnaam Haveke.^[2] Haastrecht ontstond rond 1100 op de plaats waar het veenriviertje de Vlist uitmondt in de Hollandse IJssel.

Bij deze nederzetting werd later een kasteel gebouwd, waarvan de fundamenten teruggevonden zijn.

Haastrecht heeft rond 1300 stadsrechten gekregen.^[3] Een belangrijke scheepvaartroute was via de Vlist naar de Hollandse IJssel. In Haastrecht bevond zich de sluis die beide rivieren met elkaar verbond. Deze sluis is later door Dordrecht verwoest, vanwege concurrentie bij de innamen door tol van de scheepvaart.

Gezichtsbepalende gebouwen in Haastrecht zijn het stadhuis uit 1618, de ophaalbrug over de IJssel uit 1883 en de hervormde kerk, waarvan de eerste delen in de 13e eeuw zijn ontstaan. Haastrecht is een lange tijd door de familie Bisdom van Vliet bestuurd. Het oude huis van de familie is tegenwoordig een museum; het behoort tot de Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. De laatste van de familie was Paulina Bisdom van Vliet, die het gemeenschapshuis Concordia heeft gesticht. Men gaat ervan uit dat de ligging van dit gemeenschapshuis zo door haar bepaald is dat ze vanuit haar huis de Rooms-Katholieke kerk in Haastrecht niet meer kon zien. Tegenover het huis van de familie ligt De Overtuin. Aan de Hollandse IJssel richting Gouda bevond zich het klooster te Stein waarin Desiderius Erasmus enige jaren woonde. Nu staat hier een boerderij. Aan de IJssel in de richting van Oudewater staat sinds 1922 het Klooster van Sint-Gabriël van de paters Passionisten.

In Haastrecht werden openwaterzwemster Edith Van Dijk, schaatsers Hein Vergeer en Leo Visser en protestantse schrijfster Jo van Dorp- Ypma.