Hekendorp, voorheen Goejanverwelle, is een dorp en voormalige gemeente in de Nederlandse gemeente Oudewater en ligt in de provincie Utrecht. Het heeft 720 inwoners (2023). Het dorp ligt op de noordelijke oever van de Hollandse IJssel en maakte tot 1989 deel uit van de gemeente Driebruggen in de provincie Zuid-Holland. Voor 1964 was Hekendorp een zelfstandige gemeente, waarvan Oukoop en Goejanverwelle deel uitmaakten.

Goejanverwelle was de oude naam van het huidige dorp Hekendorp. Tot 1964 was Goejanverwelle de hoofdplaats van de gemeente Hekendorp.^[3] De kern Goejanverwelle lag op de kruising van de Opweg met de Steinsedijk, op de plaats van het huidige Hekendorp. De termen Goejanverwelle en Hekendorp werden destijds door elkaar heen gebruikt. Zo heette de stopplaats van de trein, Stopplaats Hekendorp.^[4] Oude topografische kaarten geven Hekendorp en Goejanverwelle beiden weer met Hekendorp aan de huidige straat Hekendorpse Buurt ten oosten van Goejanverwelle.^[5] Kaarten van na 1964 gebruiken de naam van de voormalige gemeente Hekendorp voor het dorp Goejanverwelle, deze naam zou gehandhaafd blijven.

Rond 1280 vestigden zich de eerste bewoners op de plaats van het huidige Hekendorp. In die eeuw heeft men de Hollandse IJssel afgedamd. Rond 1307 wordt het dorp genoemd als ‘Hedickendorp’. Omstreeks 1350 werd opdracht gegeven om de Enkele en Dubbele Wiericke te graven door het Groot-Waterschap van Woerden.

Het dorp was als hoge en lage heerlijkheid leenhorig aan de graaf van Holland en wordt als zodanig in 1428 genoemd.^[2] Gedurende de 15e en 16e eeuw waren leden van de familie De Rover van Montfoort beleend met de heerlijke rechten. Het gemeentewapen van Hekendorp (drie ankerkruisen) is afgeleid van het familiewapen van de De Rovers.

In 1795 kwam de Bataafse Republiek en veranderde er veel op bestuurlijk gebied. Er werd een ‘bank van politie en justitie’ benoemd. Na de inlijving bij Frankrijk in 1811 kwam er een scheiding tussen bestuur en justitie en werd het dorp bij het grotere Waarder gevoegd. Aanvankelijk lag de gemeente Waarder in de provincie Utrecht, maar in 1814 werden verschillende dorpen, waaronder Hekendorp, deel van de provincie Zuid-Holland, waardoor de gemeente Waarder in twee provincies tegelijk lag. In 1817 werd Hekendorp weer zelfstandig, totdat het in 1964 opging in de gemeente Driebruggen. In 1989 werd de gemeente Driebruggen opgeheven en werd het grootste deel van Hekendorp bij de gemeente Oudewater in de provincie Utrecht gevoegd.

Binnen het dorp Hekendorp herinneren de straatnaam Goejanverwelle en de Goejanverwellesluis nog aan de oude naam van het dorp. De naam leeft ook nog voort in de aanhouding bij Goejanverwellesluis van prinses Wilhelmina van Pruisen (1751-1820), de vrouw van stadhouder Willem V, op 28 juni 1787. De aanhouding zelf vond overigens niet plaats bij de Goejanverwellesluis, maar bij Bonrepas aan de weg langs de Vlist van Schoonhoven in de richting van Haastrecht.

Er bestaan tegenstrijdige verklaringen over de herkomst van de naam Goejanverwelle. De meest plausibele verklaring is, dat buurtschap en gelijknamige sluis en dijk hun naam ontleend hebben aan de landeigenaar Goe Jan Verwelle, die hier in het begin van de 15e eeuw woonde.^[6]

In het dorp bevindt zich de ‘Prinsesseboerderij’. In deze boerderij werd prinses Wilhelmina van Pruisen na haar aanhouding bij Goejanverwellesluis op 28 juni 1787 enkele uren opgesloten door de pattriotten.

Aan de overzijde van de Hollandse IJssel staat het klooster van Sint Gabriël van de paters Passionisten. Dit klooster staat op het grondgebied van Haastrecht, een woonplaats behorend tot de gemeente Krimpenerwaard.

Kerkgebouw “God is liefde” is een kerk aan de Goejanverwelle in het Utrechtse dorpje Hekendorp. Het is een zaalkerkje met veelhoekige sluiting en houten klokkentorentje met haan. De kerk is in 1845 gebouwd en van 1990 tot 1991 gerestaureerd. Bij de bouw in 1845 dacht men dat de kerk op een stevige grond gebouwd werd, maar na bijna 150 jaar bleek door de verzakking dat dit niet zo was. Het kerkgebouw is een van de elf rijksmonumenten in Hekendorp.

De kerk heeft aan de linker voorkant tal van kleine groeven in de bakstenen zitten. Deze groeven zijn ontstaan door het slijpen van griffels door leerlingen van de dorpsschool, die tot 1985 achter de kerk stond. In 2003 is de kerk uitgebreid met een kerkelijkcentrum genaamd de Wingerd. Deze bevindt zich aan de achterzijde van de kerk, waar eerst de dorpsschool stond.

De kerk wordt gebruikt door de Hervormde Gemeente Oudewater-Hekendorp.

n 1647 werd een eerste poging gedaan om een kerk in Hekendorp te bouwen, maar dit mislukte. In het begin van de 19e eeuw verbleef Ambachtsvrouwe Charlotte Ernestine Wilhelmina van Hoffstedt in de zomerperiode in Hekendorp (op Wierixsoord). Van Hoffstedt zorgde ervoor dat er in de opkamer van haar boerderij op zondagavond een kerkdienst gehouden werd. Na 27 jaar (in 1836) kwam hier een einde aan. Ds. Steenhoff nam de dienst over op maandagavond. Rond 1840 diende ds. Steenhoff een bouwplan in voor een ‘eigen’ kerkgebouw voor Hekendorp.

De koning verleende in 1844 toestemming voor het stichten van een kerk en het kopen van een stuk grond. De hervormde kerk uit Oudewater verleende ook hun medewerking. Het kerkgebouw werd op 14 maart 1845 door B. Janse uit Woerden gebouwd. Ds. Steenhoff legde de eerste steen en op zondag 22 maart 1846 vond de inwijding plaats.