Moespot is een buurtschap, horend bij het dorp Sint Jansklooster, in de gemeente Steenwijkerland in de Kop van Overijssel in de Nederlandse provincie Overijssel. Van 1818 tot 1942 behoorde het tot Ambt Vollenhove. In de kleine buurtschap bevonden zich meer dan twee eeuwen lang twee horecagelegenheden met dezelfde naam Moespot.
De twee moespotten
[bewerken | brontekst bewerken]
De buurtschap werd officieel in 1652 voor het eerst onder die naam genoemd.
De naam is naar alle waarschijnlijkheid afgeleid van het plaatselijke café De Moespot (letterlijk: een pot om groenten in te koken). De nederzetting was een van de vele die vanaf de 16e eeuw, als gevolg van het door de turfwinning in het gebied toegenomen verkeer, ontstaan waren bij sluizen of herbergen langs de land- en waterwegen.
De herberg lag aan de verbindingsweg naar het noorden over de Zuiderzeedijk en vlakbij de voor het turfvervoer belangrijke waterweg Moespotsvaart. In verband met de voor de handel van Zwolle, Zwartsluis en Kuinre belangrijke ligging van de buurtschap bevond er zich ook een tolhuis.[1]
Vanaf ca. 1730 tot 1967 waren er in de buurtschap vlak bij elkaar twee horecagelegenheden van die naam: het oudste noemde zich “Vanouds de Moespot”. Beide waren ook gelijkaardig qua bouwtrant: ze hadden aan de kant van de weg een uitbouw met dubbele baanderdeuren, zodat voertuigen er makkelijk doorheen konden rijden.
De oude Moespot wisselde vaak van eigenaar, meestal door ingrijpen van de overheid omdat het haardsteden- of zoutgeld niet betaald werd. Toen in 1721 een zekere Joost Hamers eveneens uit de zaak was gezet begon hij enkele jaren later meteen ernaast een concurrerende zaak, die zich nu twee deuren ten noorden ervan bevindt. Vanaf dan werd er in documenten onderscheid gemaakt tussen de oude en de nieuwe Moespot.
Met Tessel Blok, vriendin en oud-collega VPRO radio. De Moespot ontdekte met Ronald van de Boogaard toen we in het voetspoor traden van Jac.P. Thijsse aan de hand van zijn boek over de Zuiderzee (Verkadealbum). Uitgezonden bij de VPRO radio in 1989.
Van 1923 tot 1939 was de oude Moespot, in bezit van Jan van der Linde, niet alleen café en kruidenierswinkel maar tevens handel in kunstmest en andere agrarische artikelen (prikkeldraad, hooivorken, uiernetten, klompen…) en ook kantoor van de Boerenleenbank voor Ambt- en Stad Vollenhove. Als café eindigde de oude Moespot in 1967.
De rol van de dijk als verbindingsweg naar het noorden ging verloren door de inpoldering van de Noordoostpolder.
De nieuwe Moespot werd na de dood van diens vrouw door Joost Hamers aan de gereformeerde kerk van Vollenhove gegeven in ruil voor zijn opname in het Armenhuis.
De kerk verhuurde het pand aan verschillende opeenvolgende uitbaters tot het in 1802 werd gekocht door Harmen Willems Israël. In 1843 werd het door brand verwoest, waarna het kleiner werd heropgebouwd. In 1879 werd het door de familie Belt van de kerk gekocht, geleidelijk weer uitgebreid (waarbij een luikje in de muur van de doorrit werd aangebracht om de koetsiers vanuit de gelagkamer van voedsel te voorzien) en door hen uitgebaat tot 2021.
De gebroeders Pot van restaurant Robuust in Vollenhove gaan De Moespot verbouwen. Althans, het oude café blijft in oorspronkelijke staat, maar de voormalige koeienstal wordt omgebouwd tot restaurant. Op den duur zullen ze dus vertrekken uit het pand in het centrum van Vollenhove. Wanneer ze gaan verhuizen is nog niet bekend.
Vorig jaar overleed Moespot-eigenaar Reinier Belt op 77-jarige leeftijd. Hij was de vierde generatie die sinds 1850 gasten verwelkomde in de kroeg aan de dijk richting Blokzijl. Zijn broer, die ook niet meer leeft, runde de veehouderij naast het café. Opvolgers waren er niet en daarom zochten nabestaanden naar een nieuwe eigenaar. Belangstellenden konden een brief schrijven aan de familie met daarin hun plannen voor de authentieke pleisterplaats. Het resulteerde in tientallen reacties.