HOUVAST

column 49 Nederlands Dagblad c- 30 december 2022

Ik ben beslist niet de enige, heb vele lotgenoten die delen in die duizelingwekkende angst die hoogtevrees heet, maar volgens mij dieptevrees betreft.

Als kind al : wel torens beklimmen, maar boven gekomen niet naar beneden kijken, nee, direct terug; in het zwembad nooit van de hoge duikplank.

Op de kweekschool moest het: een bijkans militair bevel van de als een drilsergeant opererende gymleraar. Het moest voor het cijfer. Met de moed der wanhoop een blinde sprong, daarna nooit meer.

Voor een tv-opname de toren op van de kerk van Hallum om vandaar  de radiale structuur van de terp de kijkers voor te schotelen. Een akelig smalle trans. Angst en wanhoop zorgden voor een opname in één take. Ik werd geholpen door mijn rug stevig te planten in een snijpunt van de torenspits.

Bij hoogte en diepte kan ik niet zonder houvast. In een prachtig lied van John Henry Newman – dat om onbegrijpelijke redenen niet meemocht naar het Liedboek van 2013 – worden hoogte en diepte bezongen in een oproep God te loven, zijn heiligheid te aanbidden. (In oude bundel 461).

Ik zing van harte mee, zo lang ik maar niet eenzaam de hoogte in hoef om dan diepte te vrezen.

Jaren geleden toen ik  voor de OAD werkte als reisleider hield ik met twee collega’s vakantie op Sri Lanka. We vierden er kerst en oud- en nieuw; in de kerstnacht zongen we op het strand rond een vuur kerstliederen. Een van de uitstapjes was een bezoek aan de oude koningsstad Sigirya, uiterst hoog gelegen op een gigantische  ovalen ‘conferentietafel’ van rotssteen. De eerste stappen op het gemzenpaadje naar boven deed me het angstzweet al uitbreken. Maar beneden blijven was geen optie, te kinderachtig toch. En ik wilde ook niet iets prachtigs missen. Een atletische Singalees begeleidde ons. Hij zag mijn angst, nam mij bij de hand en zo gingen we in mijn angstvallig tempo naar boven om daar opgelucht en bevrijd te genieten van de restanten van een eeuwenoude cultuur.

Houvast dus. Ook wanneer het je duizelt omdat het leven zelf je ravijnen laat zien, je op de rand van afgronden brengt. De ziel kan door zoveel bedreigd worden, angst kan uitbreken, vanwege verkeerde keuzes, niet nagekomen beloften, nagelaten daden, beschadigende woorden.

Terugkijkend op een jaar, zoals je aan het einde doet, tenminste ik wel, ben ik eerder een sloper dan een bouwer van het Koninkrijk Gods. Althans zonder houvast, zonder de hand die mij grijpt en ik samen met Hem mag wandelen. Dan kan het wel wat worden.

Die hand voel ik vandaag als een goede vriend mij Bachs cantate BWV 191 Gloria in excelsis Deo toestuurt in een wervelende uitvoering van Raphaël Pichon. Een uitvoering met hoogte en diepte!

Bij de hand genomen zoals geliefden doen onlangs in Ton Koopmans uitvoering van Handels Messiah in de Larense St.Jan.

Twee en half uur van begin tot eind de hand Gods : opwindend, ontroerend, aangrijpend, verstild en jubelend: een ijzersterk en vuurvast weten niet alleen door het leven te hoeven, toppen te beklimmen en dalen door te gaan.

Of daar is die vriend of vriendin die op het juiste moment zich meldt, aan de deur of met de beltoon. Midden in je kleine doch voelbaar koude winternacht!

Immanuel : God met ons. God die onze hand in zijn hand neemt, niet loslaat , zijn hand over onze schouder, liefderijk, soms ook  licht vermanend , vaker bemoedigend zacht knijpend.

De Messias als Zijn uitgestoken hand naar de wereld, naar ons, naar mij.

Nicolaas Beets verwoordde dat immer ontroerend in De Moerbeitoppen ruischten.


                  God ging voorbij;
          Neen, niet voorbij, hij toefde;
           Hij wist wat ik behoefde,
                   En sprak tot mij;

          Sprak tot mij in de stille,
                   De stille nacht;
          Gedachten, die mij kwelden,
           Vervolgden en ontstelden,
                Verdreef hij zacht.

       Hij liet zijn vrede dalen
                Op ziel en zin;
       ’k Voelde in zijn vaderarmen
       Mij koestren en beschermen,
                En sluimerde in.

Ik wens u die houvast , ook in 2023.